Hedef Kitleni Belirle! Hedef Kitle Nasıl Belirlenir?
Hedef Kitle belirlenmesinin marka stratejisi yaratılırken yapılması ve tüm marka çalışmalarında dikkate alınması gerekiyor. Birçok şirket ürün ve hizmetleri söz konusu olunca hiçbir işi kaçırmamak için herkese hitap etmeye çalışıyorlar ama bu amaçlarına hizmet etmiyor. Bir marka hedef kitlesini daraltırsa daha güçlü olur. Belli bir müşteri kitlesine konsantre olup onların tercih, alışkanlık ve isteklerini bilir ve bu kitleye doğru iletişim kanalları ve söylemleri ile ulaşırsan kaynaklarını daha verimli kullanmış olursun.
Ürünün özellikleri ile belirlenen hedef kitlenin özellikleri birbiriyle uyuşmalıdır. Bu sebeple hedef kitle çok iyi analiz edilmelidir.
Hedef kitleni aşağıdaki soruları yanıtlayarak belirleyebilirsin:
- Çoğunlukla hangi yaş aralığındadır?
- Cinsiyeti nedir?
- Medeni durumu nedir
- Çocuğu var mıdır?
- Çoğunlukla hangi meslek grubundandır?
- Çoğunlukla hangi eğitim düzeyindedir?
- Sosyolojik özellikleri nedir? Nasıl bir hayat sürerler? Hafta içi ve hafta sonu bir gününü nasıl geçirirler?
- Psikolojik özellikleri nedir? Çoğunlukla hangi psikolojik durum içindedirler?
- Tüketim alışkanlıkları nasıldır? Hangi alışverişi nereden yaparlar? Nelere para harcarlar?
- Medya izleme ve kullanma alışkanlıkları nedir? Daha çok sosyal medya mı kullanırlar, televizyon, radyo mu izlerler mi? Hangi sosyal medya kanallarını kullanırlar?
Bu soruları yanıtlayarak hedef kitle tespitin için çalışabilirsin. Ürün ve hizmet grubuna göre bu soruları artırmak da mümkün.
- Kişisel ilgi alanları nedir? Tatil, eğlence için ne yaparlar?
- Şehir içi ve şehirlerarası ulaşımlarını nasıl sağlarlar?
- Mal ve eşya sahipliği nedir? Ev sahibi mi? Kira mı? Otomobili var mı? Vb
- Tasarruf ederler mi?
- Marka bağımlılıkları var mıdır? Varsa hangi markalara?
Bu faktörleri dikkate alarak marka stratejinin ilk adımı olarak hedef kitleni netleştirebilirsin.
Sunduğun ürün veya hizmet herkese hitap etse de ağırlıklı olarak kime hitap ettiğini yukarıdaki sorulardan çıkarabilirsin. Marka yatırımı gerektiren her konuda “hedef kitleme hitap ediyor mu” sorusunu sorabilir ve bu soruyu yanıtlayarak markan ile ilgili her kararını kolaylıkla verebilirsin.
Hedef Kitle ile ilgili Örnekler:
Örneklendirmek gerekirse Pepsi’yi her yaş grubundan insan içiyor ve bütçesi çok büyük. Herkese hitap etmesi gerekmez mi? Gerekmez, çünkü herkese hitap etmek demek aynı ürünü sunan Coca Cola gibi çok güçlü bir rakip karşısında farklılaşamaması anlamına geliyor. Pepsi-Cola’nın hedef kitlesi gençlerdir. Çünkü gençler değişikliklere ve farklılıklara açıktır. Genç bir yaş grubuna hitap ederek anne ve babasının yaptığını yapmayarak farklılaşmak isteyen gençlere yeni bir Cola sunuyor. Pepsi bu kitleyi çok iyi tanıyarak reklam ve mecra seçimi yapıyor. Reklam yüzü olarak gençlerin takip ettiği ünlülerle reklam kampanyalarını yürütüyor. Bunun en güzel örneği ülkemizde Burak Özçivit, Cem Yılmaz, Hadise, Beyaz olarak gösterilebilir.
Şunu unutmamalı ki hiçbir ürün veya hizmet herkese satılamaz. Mutlaka yoğun olarak o ürün veya hizmeti alan bir kitle olacaktır. Örneğin ünlü bluejean markalarının hedef kitlesi 15-25 yaş aralığıdır. Tüm reklamlarını bu yaş grubuna yaparlar. Oysaki bluejeani her yaş grubundan insan giyer. Bluejeann çok zor eskiyen kumaştan yapıldığını düşünürsek kim bluejean’i eskimeden bluejean alır? Tabiiki yeni trendleri takip eden gençler.
Sandalyeci örneğine devam edecek olursak eğer bu sandalye açılır kapanır bir sandalye ve herkese hitap eder dersen aslında bu ürüne ihtiyacı olan ve daha çok talep yapması muhtemel kitleye etkili bir şekilde ulaşamazsın. Herkese hitap etmeye çalışmak, reklam bütçesinin verimsiz kullanılmasına neden olur. En verimli sonucu doğru zamanda, doğru yerde, doğru kişiye reklamlarını göstererek alabilirsin. Diyelimki 10.000 TL’lik bütçen var. Tüm Türkiye’de ise eşya alma potansiyeli olan ise 20-50 yaş arası 1 milyon kişi olsun. Sen hitap ediyorum dersen 10.000 TL /1milyon yaparsan kişi başı 1 kuruş harcaman gerekir. Hedef kitleni İstanbul’da yaşayan, 25-35 yaş arası kendi evine geçmeye çalışan beyaz yakalı kişiler diye belirlersen ulaşmaya çalıştığın kişi sayısı düşer. Diyelim ki bu sefer ulaşmak istediğin kitle 10.000 kişi olsun. O zaman kişi başı 1 kuruş yerine 1 lira harcayabilirsin ve satın alması muhtemel kitleye markanı daha fazla gösterebilirsin.