Markanın Kokusu Olur mu?
Markanın kurumsal kimliğini tamamlayıcı unsurlardan biri de “Koku”dur. Koku insan doğası gereği en akılda kalıcı dünyayı algılama biçimlerimizden biridir. Sadece görsel kimlik öğelerinin (isim, renk, şekil) kullanıldığı markalar arasında dikkat çekici bir yer edinmek oldukça zor. Onlarca farklı kategoriden yüzlerce marka aynı rengi, benzer ismi ve şekli kullanabilir. Koku ise daha bilinçaltı çalışır ve iletişim anında insanı farkında olmadan yakalar. Reklamdan sakınabilirsiniz ama kokudan sakınmak oldukça zordur. Koku, logoyu görmeden markayla iletişim kurmanızı sağlar, sizi hazırlıksız yakalar. Bu yüzden güçlüdür.
Markaların da kokusu olabilir. Koku çoğunlukla bir mekânı olan markaların yer aldığı mağazacılık, yeme-içme, otelcilik, ulaşım, spor merkezleri gibi sektörlerde kullanılıyor. Birçok fast food restaurantı sattıkları yiyeceklerin kokusundan özel olarak ürettirdikleri yapay kokuları restaurantlarına sıkarak AVM’lerde birçok marka arasından tüketicinin alternatifleri arasına girmeye çalışıyorlar (Burger King, KFC gibi). Eskiden beri kuru yemişçilerin dışarıda kavurdukları leblebi kokusu veya kahvecilerin kavurduğu kahve kokusu iştah kabartan iyi bir müşteri çekme silahıydı ki bazı caddelerde hala rastlıyoruz. Mağaza, otel, uçak, otobüs, spor salonu gibi mekanlarda da güzel bir kokunun vereceği rahatlama ve memnuniyet ile müşteriler ortamda daha uzun süre geçirebiliyorlar. Başarılı örnekler olarak Vakko, Swiss Otel, Hillside ve Chakra’yı sayabiliriz.
Günümüzde kişiler için ürünün kendisinden çok, ürün ile yaşadığı deneyim önemli. Müşterinin online olarak satın aldığı bir ürün ile ilk karşılaşmasını bir deneyime dönüştürmek ise senin elinde. Bunun için koku önemli bir unsur olarak değerlendirilmelidir. Kurumsal kimliğine koku unsurunu da katabileceğin bir ürünün varsa işe koku seçerek başlayabilirsin.
Marka kokusu seçerken nelere dikkat etmek gerekir?
Marka kimliğini tamamlayıcı unsurlardan biri de “Koku”dur. Marka kokusu kişisel beğeniler dışında markanın vaadine, kimliğine, kişiliğine ve hedef kitlesine uygun olarak seçilmeli veya tasarlanmalıdır. Örneğin doğal ürünler sunan bir markanın doğayı hatırlatan, eğlenceli ve gençlere yönelik markaların kışkırtıcı, özel ürünler üreten üst gelir düzeyine hitap eden markaların özgün kokular seçmesi marka kimliğine katkıda bulunacağı gibi müşteri ile marka arasında duygusal bir bağ kurulmasına da yardımcı olur. Diyelim ki el örgüsü dantellerin kullanıldığı bir ev tekstili markan var ve “nostaljik” bir marka mesajı vermek istiyorsun. Markanın imajı ile bütünlük sağlayacak örneğin beyaz sabun veya lavanta kokusu kullanılması markanın nostaljik kimliğine katkıda bulunacaktır.
Özgün bir marka kokusu tasarlatmak istiyorsan marka kokusu alanında çalışan profesyonel şirketlerle çalışabilirsin. Ancak ilk etapta bunun için bütçe ayırmak yerine hazır kokulardan yararlanabilirsin. Marka kimliğin ve ürününle uyumlu olabileceğini düşündüğün birkaç kokuyu çalışma arkadaşların ile birlikte seçebilir, dost ve arkadaşlarına seçtiğiniz kokular hakkında ne düşündüklerini sorabilirsin. Çoğu dost veya arkadaşın bir koku ile marka mesajın arasında bağ kurabildiyse o zaman o kokuyu marka kokusu olarak seçerek yoluna devam edebilirsin. Burada özellikle hatırlatmak isterim ki dost ve arkadaşlarına sorarken mutlaka markanın vermek istediği mesajı söyleyerek kokunun bu mesajı verip vermediğini sormalısın. Sadece beğenip beğenmediğini sorman zevk konusuna gireceği için yanıltıcı olabilir.
Dost ve arkadaşlarına sorabileceğin örnek soru:
El örgüsü dantellerin kullanıldığı ev tekstili markasına devam edecek olursak markanın “nostaljik” bir mesaj vermek istediğini söyledikten sonra şu soruyu sorabilirsin:
“Hangi koku sana daha nostaljik geldi?”